Votanistas Η ιστορία των αιθέριων ελαίων ξεκινάει από τους αρχαίους κόσμους. Οι άνθρωποι ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν αιθέρια έλαια από τότε που υπάρχει και ο ίδιος ο πολιτισμός.
Από την αρχαιότητα είχε αρχίσει να αναπτύσσεται η τέχνη του χειρισμού και της παρασκευής των αρωματικών φυτών όπως τα άνθη, οι ρητίνες και τα βάλσαμα. Οι μέθοδοι παραλαβής των αρωματικών συστατικών αναπτύχθηκαν πολύ νωρίς και τα πρώτα κείμενα είναι από τους Αλχημιστές των πρώτων Μεσανατολικών πολιτισμών.
Τα αιθέρια έλαια και οι Άραβες
Η απόσταξη χρησιμοποιήθηκε αρχικά στην Ανατολή, και βελτιώθηκε από τους άραβες κατά τον 9ο αιώνα. Τον 10ο αιώνα μ.Χ. ο Avicenna, ένας από τους πιο σημαντικούς Άραβες επιστήμονες, έγραψε πάνω από 100 βιβλία. Σε αυτόν αποδίδεται η επινόηση του ψυχόμενου συμπυκνωτή που χρησιμοποίησε για να παράγει αγνά αιθέρια έλαια και αρωματικό ύδωρ.
Το 1975 ο DR Paolo Rovesti σε μια αρχαιολογική αποστολή στο Πακιστάν και στο μουσείο της Taxila, βρήκε μια τέλεια διατηρημένη συσκευή απόσταξης από terracotta του 3.000 π.Χ. Σύγχρονοι υποδοχείς αρωμάτων οι οποίοι υπήρχαν στο μουσείο, πιστοποιούσαν την παραγωγή και την αποθήκευση αρωματικών ελαίων. Αυτή η ανακάλυψη υποδηλώνει ότι οι Άραβες είχαν δεχτεί τις βασικές γνώσεις από αυτή την περιοχή. Έτσι σήμερα, καταλήγουμε στο ότι οι πρώτες αποστάξεις αρωματικών προϊόντων είναι 5.000 ετών.
Οι Κινέζοι επίσης, ανέπτυξαν αποστακτικές τεχνικές αλλά και την βελονοθεραπεία. Ενώ οι Αιγύπτιοι, βελτίωσαν και αύξησαν τις γνώσεις για τα αιθέρια έλαια.
Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνταν στην καθημερινή υγιεινή αλλά για καλλυντική χρήση, χωρίς να έχουμε ξεκάθαρους διαχωρισμούς μεταξύ φαρμακευτικής χρήσης και απλά αρωματικής. Τα διατηρούσαν σε φιάλες, βάζα, κανάτες, όνυχα, γυαλί και άλλα υλικά της εποχής.
Τα αρωματικά έλαια και οι Αιγύπτιοι
Οι Αιγύπτιοι, λαός φημισμένος για την ταρίχευση των νεκρών, ανακάλυψαν ότι εκχυλίσματα κέδρου και μύρων καθυστερούσαν την αποσύνθεση, έτσι ώστε μουμιοποιημένα σώματα εκείνης της εποχής διατηρούνται μέχρι και σήμερα. Ξεκίνησαν πρώτοι τις εκχυλίσεις των ελαίων από φυτά, θερμαίνοντας τα σε πήλινα σκεύη.
Τα αρωματικά έλαια και οι Έλληνες
Η ιστορία των αιθέριων ελαίων περιλαμβάνει και τους αρχαίους Έλληνες. Η ανακάλυψη της απόσταξης ανήκει στους Έλληνες αλχημιστές. Μάλιστα, πολλές συνταγές φαρμακευτικών αρωμάτων είναι καταγραμμένες σε μαρμάρινες επιγραφές που βρέθηκαν στα ιερά του Ασκληπιού και της Αφροδίτης. Επιπλέον, ο γιατρός Μαρισθαίος αναγνώριζε ότι ειδικά τα άνθη αρωματικών φυτών είχαν κατευναστική και τονωτική δράση. Πρότεινε τα τριαντάφυλλα και τον υάκινθο για την ανανεωτική και ζωογόνο δράση τους στο κουρασμένο πνεύμα.
Τα αρωματικά έλαια και οι Ρωμαίοι
Οι Ρωμαίοι έκαναν υπερβολική χρήση των αρωμάτων. Στα ανάκτορα του Νέρωνα, ασημένιοι ψεκαστήρες ψέκαζαν αρώματα στους επισκέπτες ενώ η Ρώμη ήταν γεμάτη από λουτρά που ευωδίαζαν την τότε πρωτεύουσα του κόσμου.
Η ιστορία των αιθέριων ελαίων είναι μάλλον μεγάλη.
Με το πέρασμα του χρόνου, οι γνώσεις και οι μέθοδοι των βοτανολόγων και των αρωματοποιών γίνονται όλο και πιο σφαιρικές. Οι μοναχοί του Monastero dei Benedictini ανέπτυξαν μοντέρνο άμβυκα το 1000 μ.Χ. ενώ ο Ισπανός Anald de Villanova έκανε την αυθεντική και λεπτομερή περιγραφή απόσταξης στα τέλη του 13ου αι. Μέχρι τον 13ο αι. τα αιθέρια έλαια παράγονταν στα φαρμακεία αλλά η χρήση τους δεν ήταν διαδεδομένη στην Ευρώπη μέχρι τον 16ο αι. που άρχισαν να εμπορεύονται στο Λονδίνο.
Τα αιθέρια έλαια ήταν πια γνωστά τον 17ο αι. και τα φαρμακεία ήταν εφοδιασμένα με 15-20 είδη. Στο τέλος του 18ου αιώνα, οι άποικοι της Αυστραλίας είχαν ήδη τεκμηριώσει τη χρήση του ελαίου δέντρων τσαγιού για ιατρικούς λόγους.
Την εποχή του μεσαίωνα οι βοτανολόγοι και οι γιατροί προσπαθούσαν να καταπολεμήσουν κυρίως τους λοιμούς και χρησιμοποιούσαν τις αρωματικές ουσίες ως καλά αντισηπτικά. Ωστόσο, δεν διευκρινίστηκε αν όντως προστάτευαν από την πανώλη ή απλά περιόριζαν τη δυσοσμία. Μέχρι και τον 19ο αι. οι πρακτικοί γιατροί είχανε μαζί τους ένα σακουλάκι με αρωματικά λάδια για προσωπική προστασία από τις μολύνσεις.
Οι μέθοδοι παραγωγής και ανάλυσης αρωματικών ουσιών ήταν δουλειά μόνο των φαρμακοποιών και αργότερα και μερικών χημικών. Ιδρυτής της βιομηχανικής παραγωγής θεωρείται ο Γερμανός Johann Rudolf Glauber, ενώ ο άνθρωπος που ανέπτυξε τη βασική χημεία των λαδιών ο Γάλλος A. Lavoissier.
Πότε ένα αιθέριο έλαιο είναι καλό; Για να γίνει ποιοτική εκτίμηση αιθέριων ελαίων, θα πρέπει να υπάρχει ο συνδυασμός μερικών δεδομένων με κάποιες τεχνικές.
Η Γαλλία: πρώτη στην παραγωγή αρωμάτων
Η πόλη Grasse στη Νότιο Γαλλία εξελίχθηκε σε ηγέτη της παραγωγής αρωμάτων και τον 18ο αιώνα είχε τη πρώτη θέση στην Ευρώπη. Εκεί αναπτύχθηκε και η τεχνική «enfleurage», που εφαρμόστηκε στην εκχύλιση αρωμάτων από άνθη λεπτεπίλεπτα στο να εκτεθούν σε υψηλές θερμοκρασίες, κυρίως το γιασεμί. Ανταγωνιστής της στα αρώματα υπήρξε η Κολωνία που απέκτησε τη φήμη της από το προϊόν Eau de Cologne.
Ο Rene΄ Muarice Gattefosse΄, ιδιοκτήτης μια αρωματοποιίας στο Grasse, ανακάλυψε σε έρευνες του ότι πολλά αιθέρια έλαια και ειδικά η λεβάντα, διαθέτουν ισχυρές αντισηπτικές ιδιότητες, πολύ περισσότερο από τα χημικά βακτηριοκτόνα της εποχής. Ο Gattefosse, αν και χημιικός, διατύπωσε τη βασική αρχή των θεραπειών με τη χρήση φαρμακευτικών φυτών. Λέει λοιπόν, ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ενιαία, ανόθευτα και αγνά γιατί τα επιμέρους συστατικά των ελαιών δεν είναι τόσο δραστικά όσο το ενιαίο αιθέριο έλαιο.
Κατά τον 19ο αι. ένας μεγάλος αριθμός αιθέριων ελαίων αντικαταστάθηκε από συνθετικές φαρμακοχημικές ενώσεις, λόγω της ισχυρότερης δράσης τους.
Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και μετά, ο γιατρός Jean Valnet ασχολήθηκε με τις πιθανές θεραπευτικές εφαρμογές των φαρμακευτικών φυτών. Εκείνη την περίοδο οι αρχές της αρωματοποιίας είχαν ξεχαστεί. Έτσι ο Valnet, με τη συγγραφή άρθρων και βιβλίου, επανέφερε τα αιθέρια έλαια στο προσκήνιο.
Τα αιθέρια έλαια και οι θεραπευτικές ιδιότητες τους, από τότε μέχρι και σήμερα χρησιμοποιούνται σε αρώματα, σε αρωματικά πρόσθετα, στη θεραπευτική, τη φαρμακευτική αλλά και σε άλλες περιπτώσεις.
Κάνε like και στη σελίδα μας στο facebook Votanistas για να μη χάνεις τα καινούρια μας άρθρα
