Δίκταμο, το θεϊκό βοτάνι της Κρήτης ή αλλιώς… ο θησαυρός της Κρήτης.
Το δίκταμο ή αλλιώς έρωντας, είναι ενδημικό, πολυετές αρωματικό φυτό που φυτρώνει στην Κρήτη σε απόκρημνες πλαγιές, φαράγγια και γκρεμούς. Παίρνει το όνομα του από το “Δίκτη” (βουνό της Κρήτης που αλλιώς λέγεται Λασιθιώτικα όρη) και “θάμνος”, δηλαδή ο “θάμνος του Δίκτη”.
Το δίκταμο έχει χνουδωτά γκριζοπράσινα φύλλα και συγγενεύει με τη ρίγανη.
Η δεύτερη ονομασία του «έρωντας» υπάρχει επειδή στην Κρήτη το θεωρούν αφροδισιακό!
Άλλες γνωστές ονομασίες του είναι σταθάρι, σταμνόχορτο, μαλλιαρόχορτο, στοματόχορτο (γιατί με τη μάσηση των φύλλων φεύγει η κακοσμία του στόματος), αλλά και στομαχόχορτο (γιατί βοηθάει στη χώνεψη).
Το δίκταμο έχει μία «ιδιαιτερότητα»…
Επειδή η συλλογή του είναι δύσκολη (φυτρώνει σε απόκρημνες βουνοπλαγιές), αλλά και επειδή έχει γίνει αλόγιστη η συλλογή του και περιόρισε τις ποσότητες του, εδώ και μερικές δεκαετίες καλλιεργείται σε περιοχές της Κρήτης, όπως η Έμπαρος Ηρακλείου εδώ και 70 χρόνια. Καλλιεργείται επίσης, στην Ιταλία αλλά όχι με ικανοποιητική ποιότητα. Αυτό που τον καθιστά ιδιαίτερο είναι πως δεν είναι σίγουρο και καθαρά μελετημένο, αν το δίκταμο μπορεί να καλλιεργηθεί επιτυχώς (χωρίς να χάσει τις ευεργετικές του ιδιότητες και να αλλάξει σύσταση το αιθέριο έλαιο του) σε άλλα μέρη τις Ελλάδας.
Ιστορία & Παράδοση
Kατά την αρχαιότητα το άγαλμα της θεάς Aρτέμιδος – η οποία εκτός των άλλων ήταν και προστάτης των γυναικών που μόλις γέννησαν – έφερε στο κεφάλι της στεφάνι από δίκταμο.
Επιπλέον, θεωρούσαν το δίκταμο ικανό να απορρίπτει τα σιδερένια τόξα από τα πληγωμένα σώματα. Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, τα αγριοκάτσικα της Kρήτης – οι Kρητικοί Aίγαγροι – όταν πληγώνονταν και έμενε το βέλος στο σώμα τους, έτρωγαν δίκταμο και αυτό έπεφτε αμέσως.
Το δίκταμο στη Μινωική Κρήτη και την Αρχαία Ελλάδα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα φαρμακευτικά φυτά. Οι φαρμακευτικές του ιδιότητες αναφέρονται από τον Ιπποκράτη, τον Αριστοτέλη, τον Θεόφραστο και τον Διοσκουρίδη. Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε το φυτό ως θεραπευτικό για το πεπτικό σύστημα, τις αρθρώσεις και τους ρευματικούς πόνους, ως επουλωτικό και αντισηπτικό, αλλά και για τη διευκόλυνση του τοκετού.
Ο λαός το θεωρούσε πανάκεια όλως των ασθενειών!
O Θεόφραστος, ο πατέρας της Βοτανικής, στο έργο του Περί Φυτών ιστορίες αναφέρει: «Το δίκταμο είναι φυτό που βγαίνει μόνο στη Κρήτη…».
Χρήσεις & Ιδιότητες
Το δίκταμο είναι αρωματικό και φαρμακευτικό φυτό.
Τα αιθέρια έλαια:
Το αιθέριο έλαιο του δίκταμου, που βρίσκεται στα φύλλα και τις ταξιανθίες, περιέχει 46 διαφορετικά συστατικά, κυρίως καρβακρόλη και κυμένιο. Έχει φαρμακευτικές ιδιότητες, χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και αρωματίζει μερικά ποτά.
Η ομάδα Ελλήνων επιστημόνων που μελέτησε το φυτό, έλεγξε την ανάπτυξη βακτηρίων:
Εντόπισαν ότι το αιθέριο έλαιο των βράκτιων είχε καλύτερη αντιβακτηριακή δράση από το αιθέριο έλαιο των φύλλων. Αυτό οφείλεται στις διαφορές της σύστασης. Των βράκτιων δεν έχει θυμοκινόνη, αλλά έχει περισσότερη καρβακρόλη και λιγότερο κυμένιο από ότι έχει το δεύτερο.
Τα φύλλα:
Το μάσημα των φύλλων του δίκταμου καταπολεμά την κακοσμία του στόματος και βοηθάει στην αντιμετώπιση ουλίτιδας. Σε πονοκεφάλους και πονόδοντους, κάνει καλό όταν μασάει κανείς για πολλή ώρα φύλλα.
Αν τρίψεις σε σκόνη τα ξερά φύλλα του και τα ρίξεις επάνω σε πληγή, σταματάει το αίμα!
Το τσάι:
Χρησιμοποιείται η δρόγη του, η οποία αποτελείται κυρίως από τα φύλλα και τις ταξιανθίες. Το αφέψημα της δρόγης του:
- Ανακουφίζει παθήσεις και πόνους του στομάχου
- Τονώνει και καταπραΰνει το πεπτικό σύστημα
- Έχει επουλωτικές ιδιότητες και αντισηπτικές ιδιότητες
- Σταματάει την αιμορραγία (αιμοστατικό)
- Τονώνει και διεγείρει το νευρικό σύστημα, συστήνεται σε νευρικές διαταραχές
- Καταπραΰνει τον πονοκέφαλο και τον πονόδοντο
- Έχει αντισπασμωδικές δράσεις
- Δρα κατά του πυρετού, της γρίπης και του κρυολογήματος
- Είναι ευστόμαχο και πολύ χωνευτικό
Στο μπάνιο:
Το φυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και στο μπάνιο. Μπορείς να βράσεις αρκετά φύλλα και ανθισμένες κορυφές δίκταμου σε μπόλικο νερό, σε μία κατσαρόλα. Έπειτα πρόσθεσε το νερό, στο λουτρό σου και άφησε το μερικά λεπτά. Τα θεραπευτικά αυτά λουτρά είναι ηρεμιστικά, τονωτικά, αυξάνουν την ερωτική διάθεση και πιστεύεται ότι διατηρούν τη νεότητα.
Διάβασε ακόμη:
Φασκόμηλο: Και άμα το φας «δε θα πεθάνεις ποτέ»
Μαντζουράνα: Ένα φυτό – πηγή ονείρων
Έλα και στην ομάδα μας Βότανα και Αρωματικά φυτά – Ζούμε υγιεινά για να μοιραζόμαστε τα μυστικά της φύσης και να κάνουμε παρεούλα
Κάνε like και στη σελίδα μας στο facebook Votanistas για να μη χάνεις τα καινούρια μας άρθρα