Οι θεραπευτικές ιδιότητες του χαμομηλιού

Οι θεραπευτικές ιδιότητες του χαμομηλιού είναι τόσο πολλές, όσα και τα χρόνια που το χρησιμοποιεί ο άνθρωπος.

Η αλληλεπίδραση φυτών και ανθρώπινης υγείας έχει τεκμηριωθεί για χιλιάδες χρόνια. Τα βότανα αποτελούν αναπόσπαστο μέρος τόσο των παραδοσιακών όσο και των μη παραδοσιακών μορφών ιατρικής που χρονολογούνται τουλάχιστον 5000 χρόνια. Ένα από τα πιο κοινά βότανα που χρησιμοποιούνται για ιατρικούς σκοπούς είναι το χαμομήλι. Το τυποποιημένο τσάι του χαμομηλιού και τα φυτικά εκχυλίσματα του, παρασκευάζονται από αποξηραμένα άνθη Matricaria species.

Αντιπροσωπεύεται από δύο κοινές ποικιλίες: το γερμανικό χαμομήλι (Chamomilla recutita) και το ρωμαϊκό χαμομήλι (Chamaemelum nobile). Το χαμομήλι είναι ένα από τα παλαιότερα, τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα και καλά τεκμηριωμένα φαρμακευτικά φυτά στον κόσμο και έχει προταθεί για ποικίλες θεραπευτικές εφαρμογές.

Ποιες είναι λοιπόν οι θεραπευτικές ιδιότητες του χαμομηλιού που το κατατάσσει σε ένα από τα πιο δημοφιλή και χρήσιμα βότανα;

1. Αντιφλεγμονώδεις και αντιφλογιστικές ιδιότητες

Τα φλαβονοειδή και τα αιθέρια έλαια του χαμομηλιού, διεισδύουν κάτω από την επιφάνεια του δέρματος στα βαθύτερα στρώματα του. Αυτό είναι σημαντικό για τη χρήση τους ως τοπικοί αντιφλογιστικοί (αντιφλεγμονώδεις) παράγοντες. Το χαμομήλι χρησιμοποιείται συχνά για τη θεραπεία ήπιων δερματικών ερεθισμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ηλιακών εγκαυμάτων, των εξανθημάτων, των πληγών και των φλεγμονών των ματιών.

2. Αντικαρκινική δραστηριότητα

Μελέτες σε προκλινικά μοντέλα καρκίνου του δέρματος, του προστάτη, του μαστού και των ωοθηκών έχουν δείξει πολλά υποσχόμενα ανασταλτικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη. Η έκθεση σε χαμομήλι προκαλεί απόπτωση σε καρκινικά κύτταρα αλλά όχι σε φυσιολογικά κύτταρα σε παρόμοιες δόσεις.

3. Κοινό κρυολόγημα

Το κοινό κρυολόγημα (οξεία ιογενής ρινοφαρυγγίτιδα) είναι η πιο συνηθισμένη ασθένεια του ανθρώπου. Πρόκειται για μια ήπια λοιμώδη νόσο του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος. Μελέτες υποδεικνύουν ότι η εισπνοή ατμού με εκχύλισμα χαμομηλιού είναι χρήσιμη στα συμπτώματα.

4. Καρδιαγγειακές παθήσεις

Η πρόσληψη φλαβονοειδών συσχετίστηκε σημαντικά αντιστρόφως με θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο και έδειξε μια αντίστροφη σχέση με την εμφάνιση εμφράγματος του μυοκαρδίου.

5. Συνθήκες κολικών / διάρροιας

Δύο κλινικές δοκιμές έχουν αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα του χαμομηλιού για τη θεραπεία του κολικού στα παιδιά.

6. Έκζεμα

Οι τοπική εφαρμογή του χαμομηλιού, βρέθηκε ότι είναι περίπου 60% αποτελεσματική όσο η κρέμα υδροκορτιζόνης. Το ρωμαϊκό χαμομήλι του τύπου Manzana μπορεί να διευκολύνει την ταλαιπωρία που σχετίζεται με το έκζεμα όταν εφαρμόζεται ως κρέμα που περιέχει εκχύλισμα χαμομηλιού.

7. Γαστρεντερικές καταστάσεις

Το χαμομήλι χρησιμοποιείται παραδοσιακά για πολλές γαστρεντερικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των πεπτικών διαταραχών, του σπασμού ή του κολικού, του μετεωρισμού (αερίου), των ελκών και του γαστρεντερικού ερεθισμού. Το χαμομήλι είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για να διαλύσει το αέριο, να καταπραΰνει το στομάχι και να χαλαρώσει τους μύες που μετακινούν τα τρόφιμα μέσω των εντέρων. Μελέτες σε προκλινικά μοντέλα υποδηλώνουν ότι το χαμομήλι αναστέλλει τα βακτήρια που μπορούν να συνεισφέρουν στα έλκη του στομάχου.

8. Αιμορροΐδες

Μελέτες δείχνουν ότι η αλοιφή του χαμομηλιού μπορεί να βελτιώσει τις αιμορροΐδες, ενώ το βάμμα του ρωμαϊκού χαμομηλιού μπορεί να μειώσει τη φλεγμονή που σχετίζεται με αυτές.

9. Προώθηση της Υγείας

Έχει ισχυριστεί από μελέτες, ότι η κατανάλωση του τσαγιού χαμομηλιού ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθάει στον πονόλαιμο και στην καταπολέμηση λοιμώξεων που σχετίζονται με κρυολογήματα. Σε μια άλλη μελέτη, το χαμομήλι ανέτρεψε τα υπερτασικά συμπτώματα και μείωσε σημαντικά τη συστολική αρτηριακή πίεση, αυξάνοντας την ουρική παραγωγή.

10. Οστεοπόρωση

Η οστεοπόρωση είναι μια μεταβολική ασθένεια των οστών που προκύπτει από τη χαμηλή οστική μάζα (οστεοπενία) λόγω της υπερβολικής οστικής απορρόφησης. Το εκχύλισμα χαμομηλιού αποδείχθηκε ότι διεγείρει τη διαφοροποίηση και την ανοργανοποίηση των οστεοβλαστικών κυττάρων και παρουσιάζει ένα αντι-οιστρογόνο αποτέλεσμα, υποδεικνύοντας έναν μηχανισμό σχετικό με τον υποδοχέα οιστρογόνων.

11. Βοήθεια ύπνου / καταστολή

Η κατανάλωση τσαγιού χαμομηλιού και εισπνοή του ατμού του ελαίου του, έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία της αϋπνίας και για την επαγωγή της καταπραϋντικής δράσης (ηρεμιστικά αποτελέσματα). Το χαμομήλι θεωρείται ευρέως ως ήπιο ηρεμιστικό και επαγωγέας ύπνου. Μελέτες σε προκλινικά μοντέλα έχουν δείξει αντισπασμωδικές και κατασταλτικές επιδράσεις στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

12. Άγχος και κατάσχεση

Μία ακόμη από τις θεραπευτικές ιδιότητες του χαμομηλιού, έχει να κάνει με τις στρεσογόνες καταστάσεις. Το χαμομήλι έχει αναφερθεί στη θεραπεία της γενικευμένης διαταραχής άγχους, ενώ τα εκχυλίσματα χαμομηλιού έχουν κατάλληλα αποτελέσματα στην επιληπτική κρίση που προκαλείται από την πικροτοξίνη.

13. Διαβήτης

Μελέτες υποδεικνύουν ότι το χαμομήλι βελτιώνει την υπεργλυκαιμία και τις διαβητικές επιπλοκές, καταστέλλοντας τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, αυξάνοντας την αποθήκευση του γλυκογόνου στο ήπαρ και αναστέλλοντας τη σορβιτόλη στα ανθρώπινα ερυθροκύτταρα.

14. Κολπίτιδα

Η κολπική φλεγμονή συνδέεται με κνησμό, κολπική απόρριψη ή πόνο με ούρηση και είναι συχνή για της γυναίκες. Το χαμομήλι μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της κολπίτιδας με λίγες παρενέργειες.

15. Ενίσχυση της επούλωση πληγών

Έπειτα από μελέτες και δοκιμές, κρίθηκε ότι το χαμομήλι είναι αποτελεσματικό στην παραγωγή ξήρανσης τραύματος και στην επιτάχυνση της επιθηλιοποίησης. Η αντιμικροβιακή δράση του εκχυλίσματος έναντι διαφόρων μικροοργανισμών αξιολογήθηκε επίσης.

16. Ποιότητα ζωής στους καρκινοπαθείς

Τα αιθέρια έλαια που λαμβάνονται από το ρωμαϊκό χαμομήλι είναι τα βασικά συστατικά της αρωματοθεραπείας. Το μασάζ αρωματοθεραπείας με λεβάντα, χαμομήλι, δενδρολίβανο και λεμόνι που έγινε σε πειραματική ομάδα, προκάλεσε σημαντικές διαφορές και θετικά αποτελέσματα στο άγχος και την αυτοεκτίμηση.

Είναι σκόπιμο η διακριτική και σωστή χρήση των παρασκευασμάτων χαμομηλιού να είναι ασφαλής και να παρέχει θεραπευτικά οφέλη, ωστόσο η αδιάκριτη ή ακατάλληλη χρήση μπορεί να είναι επικίνδυνη και επιβλαβής.

Δες τα βιοδραστικά συστατικά του χαμομηλιού, στα οποία οφείλει τις ιδιότητες του.

Πηγή: Chamomile: A herbal medicine of the past with bright future