Όταν ο λαχανόκηπος γίνεται «παρέα»

Τα τελευταία χρόνια, όλο και αυξάνεται η ενασχόληση με αστικούς λαχανόκηπους. Είναι ένα χόμπι, στο οποίο ουσιαστικά συνδυάζεις την προτίμησή σου σε τροφές με υψηλή διατροφική αξία, με τα κοινωνικά, οικολογικά και θεραπευτικά οφέλη της κηπουρικής.

Πώς γίνεται ένας λαχανόκηπος, μια καλή «παρέα»;

Ο λαχανόκηπος δεν είναι απλά μία παραγωγή φρέσκων και βιολογικών προϊόντων που καλύπτουν τις ανάγκες των ανθρώπων, αλλά και μια υπέροχη «παρέα».

Τι σημαίνει αυτό;

Ο λαχανόκηπος προσφέρει ψυχαγωγία, τις στιγμές που ο καλλιεργητής του έχει μπόλικο ελεύθερο χρόνο και θέλει να ασχοληθεί με κάτι που αγαπά. Ο καλλιεργητής-κηπουρός του, γίνεται γνώστης της φύσης, του εδάφους, αλλά και των διατροφικών αξιών. Γίνεται ειδικός και αισθάνεται χρήσιμος. Επιπλέον, ο λαχανόκηπος προσφέρει ένα είδος άθλησης, συμβάλει θετικά στη σωματική και ψυχική υγεία και κρατάει μία καλή συντροφιά στον ιδιοκτήτη του. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με αυτόν αποκτούν μεταξύ τους κοινά ενδιαφέροντα και έρχονται κοντά. Και φυσικά, τα διατροφικά οφέλη από το αποτέλεσμα είναι ουκ ολίγα.

Τι είναι ο αστικός λαχανόκηπος;

Παραδοσιακά ένας αστικός λαχανόκηπος καλλιεργείται σε δημοτικές εκτάσεις που παραχωρούνται σε δημότες και ευπαθείς ομάδες, υποστηρίζονται πολλές φορές από περιβαλλοντικές οργανώσεις και χρηματοδοτούνται από τα λεγόμενα πράσινα ταμεία.

Στην Πολίχνη, στη Θεσσαλονίκη, η πρωτοβουλία αυτή έλαβε μια ξεχωριστή διάσταση. Σε μια έκταση έξι στρεμμάτων που βρίσκεται δίπλα στον αστικό ιστό και παραχωρήθηκε από ιδιώτη, μια παρέα κυρίως συνταξιούχων μαζεύτηκαν και φύτεψαν δοκιμαστικά τα πρώτα οπωροκηπευτικά, λίγες ντομάτες και πιπεριές και άρχισαν να ποτίζουν τις λίγες ελιές και τα υπόλοιπα δέντρα που υπήρχαν στο χωράφι.

Η ενασχόληση με τον κήπο και η χειρωνακτική εργασία έγινε καθημερινότητα και όταν άρχισε η συγκομιδή των πρώτων καρπών, το γεγονός γιορτάστηκε με ένα μικρό γλέντι κάτω από το πρόχειρο κιόσκι που στήθηκε. Η γλυκύτητα από τα  πρώτα καρπούζια και το άρωμα από τα πρώτα πεπόνια έκαναν τον γύρο της Πολίχνης και ολοένα και περισσότεροι φίλοι άρχισαν να επισκέπτονται τον λαχανόκηπο για να δουν τα «θαυματουργά» προϊόντα και εξέφραζαν την επιθυμία να συμβάλλουν και αυτοί με νέες καλλιέργειες.

Έτσι ο κήπος άρχισε να μεγαλώνει και γέμισε με λάχανα, παντζάρια, καρότα, ραπανάκια, σπανάκι, κρεμμύδια, μαρούλια, μελιτζάνες, κλπ.

Μια φρέζα προετοιμάζει το έδαφος για τις εποχικές καλλιέργειες και οι νεόκοποι γεωργοί αναλαμβάνουν νέους ρόλους προσπαθώντας η επόμενη σοδειά να είναι καλύτερη για να διατηρηθεί η φήμη του λαχανόκηπου που βγάζει νόστιμα και γευστικά προϊόντα.

Ποιος διαχειρίζεται τον λαχανόκηπο της παρέας;

Ο καθένας έχει τις δικές του δουλειές και η διαχείριση μοιράζεται σε όλους. Ένας αναλαμβάνει τους σπόρους, άλλος τα υλικά περίφραξης, ο Τάσος ο μάγειρας αναλαμβάνει την κουζίνα, ο Στάθης η ψυχή του λαχανόκηπου, εργάζεται σχεδόν καθημερινά, σκάβει, φυτεύει, ποτίζει, ο Παύλος ο ιδιοκτήτης του χωραφιού συντονίζει και οργανώνει τις εργασίες, ο Θοδωρής φέρνει το εξοπλισμό για την κουζίνα και το κιόσκι, ο Γιάννης δουλεύει την φρέζα και ο Μάκης ο καλλιτέχνης βάζει την δική του πινελιά. Οι εργασίες είναι καθημερινές αλλά ως μέρες συγκέντρωσης για ανάπαυλα και αναψυχή, για να απολαύσουν τα προϊόντα του κήπου, όρισαν την Τρίτη και το Σάββατο.

Στις συγκεντρώσεις αυτές της «παρέας» κυριαρχούν τα θέματα σχετικά με τον λαχανόκηπο, τις εναλλακτικές καλλιέργειες και τις νέες ιδέες που πέφτουν συνεχώς στο τραπέζι, ενώ η πολιτική επικαιρότητα και ο αθλητισμός είναι αναπόσπαστο κομμάτι των συζητήσεων. Άλλωστε η Πολίχνη είναι φυτώριο διαπρεπών αθλητών βόλεϊ καθώς και σκακιστών από τα αθλητικά σωματεία του Φοίνικα, του Επίκουρου και του Πήγασου σήμερα. Δεν είναι επίσης τυχαίο που τα περισσότερα μέλη του εκπολιτιστικού και αθλητικού συλλόγου «Επίκουρος» στην Πολίχνη στη δεκαετία του 1970, που συνέβαλε πολύ στην πολιτιστική ανάπτυξη της περιοχής, είναι πλέον μόνιμοι θαμώνες του λαχανόκηπου.

Η οικονομική κρίση δεν δημιούργησε μόνον την ανάγκη για διατροφική αυτάρκεια αλλά ήταν και η αφορμή για την επιστροφή, μέσω των λαχανόκηπων, σε ένα παραδοσιακό και δοκιμασμένο κατά το παρελθόν ποιοτικό τρόπο ζωής. Αυτό τον τρόπο ζωής υιοθέτησαν και οι καλλιεργητές στην Πολίχνη, βλέποντας τις καλλιέργειές τους και το χωράφι τους να αποτελεί μια όαση πρασίνου, δροσιάς και ευεξίας στην περιοχή. Αποτελεί επίσης και παράδειγμα προς μίμηση με τα γύρω χωράφια να μετατρέπονται σιγά σιγά σε σύγχρονους διατροφικούς και όχι μόνο, παραδείσους.