Votanistas Η λεβάντα είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο δημοφιλή αρωματικά φυτά, πολύ γνωστή για τα αιθέρια έλαια της.
Τι έδαφος και κλίμα χρειάζεται όμως η λεβάντα για να αναπτυχθεί καλά; Από ποιες συνθήκες απειλείται;
Η λεβάντα φυτρώνει στις παραμεσόγειες περιοχές, τη δυτική Ασία, την Ινδία και τα νησιά του Ατλαντικού όπως τα Κανάρια Νησιά, οι Αζόρες, η Μαδέρα κλπ. Είναι γένος φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών με γνωστότερο γένος τη λεβαντούλα, που περιλαμβάνει γύρω στα 25 είδη.
Το όνομα της προέρχεται από το λατινικό ρήμα «lavare», που σημαίνει «πλένω», αφού οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν τα μωβ άνθη της για να αρωματίσουν το νερό των λουτρών τους. Οι ιαματικές της ιδιότητες ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και αναφέρονται από τον Διοσκουρίδη, τον Πλίνιο και το Γαληνό.
Περιγραφή του φυτού
Πρόκειται για πολύκλαδο φυτό – θάμνο με βλαστούς που ξεκινούν από τη βάση και μπορεί να φτάσει από 30 εκατοστά μέχρι 1 μέτρο. Έχει γκριζοπράσινα μακρόστενα ή λογχοειδή φύλλα και αρωματικά μωβ άνθη. Περιέχει τη χημική ένωση οξικό λιναλύλιο αλλά και αλκοόλες.
Μερικά από τα πιο γνωστά είδη της είναι: η λεβάντα η στενόφυλλη, η πλατύφυλλη, η οδοντωτή (γαλλική λεβάντα), η εριώδης, η πολυσχιδής, η κανάριος και η λεβάντα στοιχάς, η οποία αποτελεί το είδος που καλλιεργούμε περισσότερο στην Ελλάδα.
Τα αιθέρια έλαια που εκχυλίζονται από τα άνθη της λεβάντας είναι πολύ γνωστά σε όλο τον κόσμο. Το υπέροχο και αγαπημένο άρωμα ποικίλλει ανάλογα με το είδος και την ποικιλία. Η λεβάντα και το αιθέριο έλαιο της χρησιμοποιούνται στην κηποτεχνία, την αρωματοποιία, τη σαπωνοποιία, την παρασκευή καλλυντικών και τη φαρμακευτική βιομηχανία.
Καλλιέργεια & Έδαφος
Η λεβάντα δε θέλει υγρασία αλλά ούτε και βαρύ έδαφος γιατί σαπίζουν οι ρίζες της. Το χώμα πρέπει να είναι ελαφρύ, με άμμο και χαλίκι για να εξασφαλίζεται ο αερισμός και η αποστράγγιση. Τα περισσότερα είδη της καλλιεργούνται σε εδάφη με ασβέστιο, γιατί βοηθάει στη σωστή και καλή ανάπτυξη του φυτού αλλά και του αιθέριου ελαίου της. Προτιμάει να βρίσκεται σε ηλιόλουστες θέσεις και είναι ανθεκτική τόσο στην καλοκαιρινή ξηρασία του ήλιου όσο και στην παγωνιά του χειμώνα.
Αν φυτευτεί σε γλάστρα στο μπαλκόνι, θα πρέπει να είναι ηλιόλουστο το σημείο ώστε να ευδοκιμήσει.
Φύτεψε λεβάντα στον κήπο σου…
Πού καλλιεργείται σήμερα;
Σήμερα καλλιεργείται, στη Γαλλία η οποία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα, την Ισπανία, τη Βουλγαρία και αρκετές χώρες της Βόρειας Αφρικής. Στην Ελλάδα καλλιεργείται στην Αρκαδία, το Κιλκίς, την Κοζάνη, την Κεφαλλονιά, τις Σέρρες, την Κομοτηνή και τη Σαμοθράκη.
Απειλές για τη λεβάντα
- Η λεβάντα προσβάλλεται συχνά από μύκητες του είδους Αρμιλλάρια, που είναι πολύ επικίνδυνοι και σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται το ξερίζωμα των προσβεβλημένων φυτών και η απολύμανση του εδάφους.
- Η σεπτόρια της λεβάντας προκαλεί την εμφάνιση κηλίδων πάνω στα φύλλα και καταπολεμάται με βορδιγάλειο πολτό και άλλα μυκητοκτόνα φάρμακα.
- Ένας μύκητας του είδους phoma προκαλεί την μάρανση των νεαρών βλασταριών, το μαύρισμα στα κλαδιά και τη σήψη των ριζών. Καταπολεμάται με ψεκασμούς που έχουν σαν βάση το TMTD ή το Κάπταν.
- Μερικά είδη κάμπιας προσβάλλουν τους νέους βλαστούς και μπορούν να καταστρέψουν τα φύλλα και τα λουλούδια. Καταπολεμούνται εύκολα με ειδικά εντομοκτόνα φάρμακα.
Η παραγωγή λεβάντας στην Ελλάδα, εκτός από τις παραπάνω ασθένειες, απειλείται σοβαρά από:
- Την καταστροφική ασθένεια stolbur – που έχει εμφανιστεί στην Κοζάνη εδώ και 4 περίπου χρόνια
- Τα παράνομα φυτώρια στην αγορά
- Την (αμφίβολη) ποιότητα και ταυτότητα του πολλαπλασιαστικού υλικού αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών που διακινούνται στη χώρα μας.
Η ασθένεια stolbur έχει προκαλέσει μεγάλα προβλήματα στις φυτείες της Βουλγαρίας ενώ έχει προκαλέσει την κατάρρευση της καλλιέργειας στη Γαλλία. Από το 1992 έχει χαθεί το 80% των γαλλικών φυτειών της λεβάντας, κάτι που εκτόξευσε στα ύψη την τιμή του αιθέριου ελαίου της λόγω έλλειψης ποιοτικής λεβάντας.
Γνώρισε το μέλι λεβάντας από το αγρόκτημα “12stremmata”
Έλα και στην ομάδα μας Βότανα και Αρωματικά φυτά – Ζούμε υγιεινά για να μοιραζόμαστε τα μυστικά της φύσης και να κάνουμε παρεούλα
Κάνε like και στη σελίδα μας στο facebook Votanistas για να μη χάνεις τα καινούρια μας άρθρα
