Το δεντρολίβανο, ή αλλιώς το φυτό της Παναγιάς.
Ποιες είναι οι ευεργετικές ιδιότητες του δεντρολίβανου; Πώς έγινε τόσο γνωστό και το βλέπουμε σε πολλές γλάστρες και κήπους;
Το δενδρολίβανο είναι ένα αρωματικό φαρμακευτικό φυτό που χαίρει υψηλής εκτίμησης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Έχει μεγάλη παράδοση με πολλές χρήσεις και ακόμη πιο πολλές ευεργετικές και φαρμακευτικές ιδιότητες.
Το δενδρολίβανο είναι πολυετής, πολύκλαδος και πυκνόφυλλος θάμνος με μπλε αρωματικά άνθη που εμφανίζονται την άνοιξη και το καλοκαίρι. Φυτρώνει στις περιοχές της Μεσογείου αλλά ως καλλωπιστικό φυτό το συναντάμε σε όλο τον κόσμο.
Ιστορία & Παράδοση
Το δενδρολίβανο ή αλλιώς αρισμάρι, σύμφωνα με τη λαογραφία, πήρε την ονομασία του από την Παναγία, η οποία άφησε τον μανδύα της πάνω σε έναν θάμνο και το επόμενο πρωί ο θάμνος είχε ανθίσει με μπλε λουλούδια. Έτσι ονομάστηκε “rose of Mary”. Ανήκει στο γένος Ροσμαρίνος και στην οικογένεια των Χειλανθών. Η λατινική ονομασία του φυτού Rosmarinus, σημαίνει δροσιά της θάλασσας. Προέρχεται από τις λέξεις ros (δροσιά) και marinus (θαλάσσιος), γιατί πίστευαν ότι δε χρειάζεται πότισμα και μπορεί να αναπτυχθεί μόνο με την υγρασία που έρχεται από τη θάλασσα.
Το επιστημονικό όνομα του είναι Rosmarinus Officinalis (Ροσμαρίνος ο φαρμακευτικός), ενώ ανάλογα με τις περιοχές που ευδοκιμεί ονομάζεται: δενδρολίβανο, αρισμαρί, λιβανόδενδρο, διοσμαρίνι, λασμαρί, δουσμαρίνι, λεσμαρί, λιβανωτίς.
Στην αρχαιότητα, οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σε διάφορες θρησκευτικές τελετές και γιορτές, σε μυθολογικές παραστάσεις και τραγούδια , σε στολισμούς κτηρίων και ναών ως λιβάνι (γι’ αυτό λεγόταν και λιβανόδενδρο) και το θεωρούσαν δώρο της Αφροδίτης.
Επιπλέον, το έπιναν βρασμένο με κρασί για ήρεμο ύπνο, ενώ οι μαθητές που δίνανε εξετάσεις, φορούσαν στεφάνια από δενδρολίβανο γιατί πίστευαν ότι βοηθάει στη μνήμη. Από το 500 μ.Χ. αποτελούσε μέρος της Ελληνικής και της Ρωμαϊκής διατροφής και δεν έλειπε από κανένα κήπο κατά τον Μεσαίωνα. Θεωρούνταν σπουδαίο φαρμακευτικό φυτό και το αφέψημα ήταν ένα ελιξίριο νεότητας. το χρησιμοποιούσαν ακόμη και ως καλλυντικό.
Ένα απόσπασμα από Κρητική μαντινάδα:
“Αρισμαρί και ρίγανη, φασκομηλιά, φλισκούνι,
θύμος, μυρθιά και καντιφές μ’ ανοιξανε τ’ αρθούνι.”
Οι ευεργετικές ιδιότητες του δεντρολίβανου. Που το χρησιμοποιούμε;
Στη μαγειρική: οι τρυφεροί βλαστοί και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται ως αρωματικό σε πολλά φαγητά, ενώ στα ψητά δίνει μια ιδιαίτερη γεύση και ειδικά στο ψάρι, το αρνί και το χοιρινό.
Στη ζαχαροπλαστική: χρησιμοποιείται κυρίως στα γλυκά του κουταλιού.
Στην αρωματοποιία και τη σαπωνοποιία: χρησιμοποιείται το αιθέριο έλαιο που εξάγεται από τους βλαστούς του.
Αποτελεί ένα αποτελεσματικό εντομοαπωθητικό ενώ με την κατάλληλη επεξεργασία γίνεται και η παρασκευή εντομοκτόνου.
Στη φαρμακευτική:
- Το αφέψημά του είναι αποχρεμπτικό και βοηθάει στον βήχα, το άσθμα, τις βρογχίτιδες και τη γρίπη
- Χρησιμοποιείται κυρίως ως παυσίπονο
- Βοηθάει στους ερεθισμούς του στόματος
- Χρησιμοποιείται για τους ρευματισμούς
- Διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος προς τον εγκέφαλο, βελτιώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη
- Βοηθάει στο κεντρικό νευρικό σύστημα, τους νευρικούς πονοκεφάλους και τις ημικρανίες
- Βοηθάει την ανάπτυξη της τριχοφυΐας
- Είναι σπασμολυτικό και βοηθάει τους σπασμούς της κοιλιάς
- Βοηθάει στην επούλωση των πληγών και έχει αντιμικροβιακές ιδιότητες
- Ανακουφίζει από δυσπεψία και καύση στο στομάχι
- Είναι τονωτικό και ανεβάζει τη διάθεση
- Βοηθάει στην υπερκόπωση και την αδυναμία
Διάβασε ακόμη:
Θυμάρι: ένα σύμβολο δύναμης και ανδρείας